Obezite cerrahisi olmayı planlayan hastalarımızın en çok merak ettiği ve endişelendiği konulardan biri de saç dökülmesidir. Açıkçası, saç dökülmesi obezite cerrahisinden sonra hastaların neredeyse yarısını etkileyen, sık görülen bir sorundur. Tüp mide ameliyatı olup, hem sağlık açısından daha iyi bir noktaya gelmek, hem de estetik olarak güzel bir görünüme kavuşmayı hedefleyen hasta için bu oldukça tedirgin edici bir durumdur. Ancak bu konuyla ilgili iyi haberlerimiz var.
Obezite cerrahisinden sonra saç dökülmesinin fizyolojisini anlayabilmek için öncelikle normal saç döngüsünü bilmek gerekir. Saçlarımızın çeşitli gelişme evreleri vardır. Bunlardan anagen, yani büyüme fazı saçların normal zamanlarda % 90’ının bulunduğu evredir. Telogen, yani durgunluk fazı ise saçların % 10’unu kapsar. Bir saç telinin bu iki aşama arasında geçişi yaklaşık 120 gün sürer. Ancak enfeksiyon, kronik hastalıklar, ameliyatlar, yüksek ateş, şok diyetler, protein eksikliği, demir veya çinko eksikliği, ilaç kullanımı, hormonal problemler gibi nedenlerle saçların daha fazlasının telojen evreye geçmesiyle hissedilir saç dökülmesi görülebilir.
Obezite cerrahisi sadece ameliyat stresi nedeniyle bile bu süreci etkileyebilir. Buna eşlik eden vitamin mineral eksiklikleri, beslenme yetersizliği gibi nedenler eklenirse durum daha da şiddetlenebilir. Ancak, obezite cerrahisi sonrası saç dökülmesinin ana sebebi, birçok kişinin zannettiği gibi vitamin mineral eksikliği olmayabilir. Hasta beslenme kurallarına uysa ve yeterli protein ve su tüketse, vitamin-mineral destekleri alsa bile belli miktarda saç dökülmesi olabilir. Bunun temel sebebi kalori alımındaki azalma ve metabolik dengede yaşanan ani değişimlerdir. Vücut daha önce alışmış olduğu besin miktarının çok daha azı ile karşılaşmaktan dolayı bir tür şok yaşayacaktır ve bu elbette saçları da etkileyecektir.
Saç Dökülmesi Ne Zaman Başlar, Geçici midir?
Tüp mide ameliyatı sonrası saç dökülmesi konusunda bilinmesi gereken, bu sürecin tamamen geçici olduğudur. Beslenme ile ilgili ciddi problemler yoksa, saç dökülmesi genelde 3-6 ay arasında başlar ve genellikle 6 aydan sonra durur. Ameliyat türü eğer vitamin mineral emilimini de engelleyen türde, yani bypass grubundan bir ameliyatsa saç dökülmesi riski biraz daha fazla olabilir. Genel olarak 12-18 ay içerisinde dökülen saçların yenileri çıkmaya başlar ve neredeyse hiç saç kaybı yaşanmaz.
Saç Dökülmesi Önlenebilir mi?
Anlattığımız döngüden dolayı telogen faza geçem saçların geri döndürülmesi mümkün değildir. Yani o saçlar dökülmeden döngü tamamlanmayacaktır. En etkili önleyici tedbir, obezite cerrahisi geçirmiş hastaların cerrah ve diyetisyenleri tarafından verilen beslenme kurallarına sıkı sıkıya uymak ve destek vitaminleri kullanmaktır. Besin alımında problemler ve vitamin eksiklikleri durumu ağırlaştırabilir. Saç Dökülmesi Durmazsa Ne Olacak?
Obezite cerrahisinden sonra 1 yılı geçtiği halde saç dökülmesi sürüyorsa veya ilk altı ayda olmayıp sonra dökülme başladıysa mutlaka saç dökülmesinin diğer nedenleri araştırılmalıdır. Bunların arasında besin eksiklikleri, özellikle protein, çinko ve ferritin düzeylerinde düşme, kilo kaybının planlananın üstünde olması gibi nedenler sayılabilir.
Obezite Cerrahisinden Sonra Saç Dökülmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Eğer saç dökülmesine neden olacak ekstra bir problem yoksa, obezite cerrahisine bağlı saç dökülmesinde ek bir tedaviye gerek yoktur. Dışarıdan sürülen ilaçların hiçbir katkısı olmaz. Ancak özellikle belli maddelerin eksiklikleri saç dökülmesini arttırabileceğinden bunların araştırılması ve eksikliklerinin giderilmesi faydalı olabilir.
Saç Dökülmesiyle İlişkili Vitamin veya Maddeler Nelerdir?
Protein: Saç dökülmesini arttırabilecek nedenlerin başında protein eksiklikleri gelir. Protein eksiklikleri daha çok gıda emilimini azaltan üst grup obezite cerrahisi yöntemlerinde (duodenal switch, SADI, gastrik bypass) görülebilir. Protein eksikliğine neden olabilecek bir faktör yetersiz protein tüketimiyken, bir diğer faktör de alınan proteinlerin sindirimi ile ilgili problemlerdir. Bu nedenle, genelde rutin olarak takip edilmeyen protein seviyelerinin kontrol edilmesi önemlidir.
Demir: Saç dökülmesiyle ilişkilendirilebilen tek madde demirdir. Buradaki esas problem, cerrahların çoğunun demiri kansızlık açısından takip etmesi, ancak kansızlığa yol açmayacak düzeydeki demir eksikliklerini önemli kabul etmemesidir. Bu düzeyde demir eksikliğinin saç dökülmesiyle bağlantılı olduğu ve demir tedavisinin telojen evreye geçen saç miktarını düzeltebildiği gösterilmiştir.
Çinko: Genel takip şemalarında düzey takibi yapılmayan bir madde olarak, çinkonun da birçok saç dökülmesi tipiyle bağlantısı gösterilmiştir. Yüksek doz kullanmamak kaydıyla, besin desteklerine çinkonun da eklenmesinin saç dökülmesini azaltabileceği veya düzeltebileceği bildirilmiştir.
Bunlar dışında biotin, A vitamini, B grubu vitaminler ve folik asidin de saç dökülmesiyle ilişkili olabileceği bildirilmiştir. Yanısıra, obeziteye eşlik eden hipotiroidi gibi durumlar ve benzeri hormonal problemlerin de saç dökülmesine katkıda bulunabileceği bilinmektedir.
Özetle, beslenme kurallarına uyulmak, takiplere özen göstermek ve önerilen vitamin-mineral desteklerini kullanmak kaydıyla, obezite cerrahisi sonrasında gelişen saç dökülmesi endişe edilecek bir durum değildir. Vücudunuzun kendini yeniden yapılandırdığı 12-18 aylık sürecin sonunda saçlarınız da tüm sağlıklı görünümleriyle size eşlik edecektir.