Katı-Sıvı Ayrımı Yapmak

-Obezite cerrahisi sonrası katı yiyeceklerin yanında sıvı besinler tüketilmemelidir. Katı ve sıvı yiyecekler arasında 30 dk ara verilmelidir. Yemeklerle birlikte alınan sıvı mide hacmini erkenden dolduracağından, almamız gereken protein ağırlıklı besinlerin alınamamasına, besinlerin mideyi daha hızlı terk edip daha çabuk acıkmamıza ve mide hacminin genişlemesine sebep olabilir. Katı-sıvı ayrımı kuralına ömür boyu dikkat edilmelidir.

Asitli-Gazlı-Şekerli İçeceklerden Uzak Durmak

-Besleyici değeri olmayan, kalori bakımından oldukça yüksek ve midenizin kazınmasına neden olan kola, soda, gazoz gibi gazlı içecekleri en az 1 yıl boyunca, idealde ise hiç tüketmemenizi öneririz. Bu içeceklerin içerisinde bulunan asit- gaz bileşiminin mideyi genişletme ve mide yapısını bozma ihtimali bulunmaktadır. Ferahlamak için anlık olarak tükettiğimiz bu içecekler içerdiği kafein içeriği ile vücudun susuz kalmasına da neden olabilir.

Yeterli Protein Almak

-Ameliyat türü ve diğer faktörlere göre değişmekle birlikte obezite cerrahisi sonrası günde en az 60-80 gram protein alımı önerilmektedir. Özellikle ilk dönemler yeterli proteini besinlerle sağlamak zor olacağından mutlaka protein desteklerinden faydalanılmalıdır. Bunun yanında protein bakımından yüksek süt/yoğurt/ayran/kefirgibi besinleri ara öğününüzde mutlaka bulundurmalısınız. Yeterli protein kas kaybını önleyerek metabolizmanın yavaşlamasına engel olur.

Öğünleri Atlamamak

-Hastaların sıklıkla yaptığı hatalardan birisi de açlık hissetmediği için öğünleri atlamak. Obezite cerrahisi sonrası balayı periyodu olarak da adlandırılabilecek, iştah kaybının olduğu bir süreç yaşanmaktadır. Bu da kişinin öğünlerini atlamasına, gerekli besin ögelerinin karşılanamamasına neden olmaktadır. Ayrıca balayı dönemi olarak adlandırılan ilk 3-6 aylık dönemde kilo verimi hızlı olmaktadır; ancak bu dönem sonsuza kadar bu şekilde devam etmeyecektir. Eğer kişi sağlıklı beslenme alışkanlıklarını bu süreçte kazanamaz ise geri kilo alımı kaçınılmaz olmaktadır. Bu yüzden protein ağırlıklı ara öğünler yapmaya ve ana öğünleri atlamamaya çalışın. Yapılan ara öğünler yeterli proteinin alınmasına, metabolizmanın hızlanmasına yardımcı olacaktır.

Yeterli Su Tüketmek

-Obezite cerrahisi sonrası pek çoğumuz susuzluk hissi yaşamadığı için gün içinde yeterli su tüketmiyor. Su, metabolizmanın düzgün çalışabilmesi ve hızlanması için gereklidir. Yeterli su tüketmediğiniz zaman başağrısı, kabızlık, halsizlik hissedebilirsiniz. Günde en az 1.5 litre su tüketin ve suyun 0 kalori olduğunu kendinize sık sık hatırlatın! Suyun tadını sevmeyenler ya da suya karşı hassasiyet yaşayanlar sevdikleri sebze ve meyvelerle(taze nane, salatalık, çubuk tarçın, çilek, elma dilimi...)tatlandırabilirler. Ayrıca çay, kahve gibi vücuttan su atımını arttıran içecekler tükettiğinizde su tüketiminizi mutlaka arttırın.

Vitamin-Mineral Desteklerini Aksatmamak

-Obezite cerrahisi sonrası küçülen mide hacmine bağlı olarak, kısıtlanan yeme miktarları yeterli vitamin ve mineral ihtiyacını karşılayamayabilir. Ayrıca hem kısıtlayıcı hem emilim bozucu ameliyatlarda ise vitamin ve minerallerin emiliminde azalma olacaktır. Bu sebeple düzenli multivitamin alımı önerilen süre boyunca kullanılmalıdır. Vitaminler ve minerallerin metabolizmanın dengeli bir şekilde çalışması için gerekli olduğu; bir vitamin eksikliğinin, diğer vitamin ve minerallerin emilimini etkiyebileceğini aklınızdan çıkarmayın. Vitamin ve mineral eksikliği uzun vadede vücudunuzda geri dönülemez hastalıklar ortaya çıkarabilir. Obezite cerrahisi sonrası düzenli multivitamin kullanmak ve rutin tahlillerinizi yaptırmak olası bir eksikliği önlemede size yardımcı olacaktır!

Mindful Eating (Yeme Farkındalığı ya da Akıllıca Yeme)

-Beslenme sürecinin psikolojik yanına odaklanan “mindful eating”, yediklerimizin farkında olarak bilinçli tüketmek anlamına gelir. O an sadece yediğiniz besine odaklanarak , yaşadığınız her deneyimin farkında olmaktır.

-Yemek yerken en an 20 dakikanızı  ayırın.

-Tv izlemek, bilgisayar oynamak gibi odağınızı tabağınızdan uzaklaştıran  aktivitlerle meşgul olmayın.

-Yiyecekleri iyice çiğneyerek, yavaş yavaş tüketin. Yemeğin dokusunun, sıcaklığının, lezzetinin farkına varın!

Hazırlayan: İstanbul Bariatrik Center Psk Dyt Merve Gündüz